Jan Wężyk herbu Wąż (ur. 1575 w Wężykowej Woli, zm. 27 maja 1638 w Łowiczu) – interrex I Rzeczypospolitejw latach 1632-1633, arcybiskup gnieźnieński i prymas Polski 1627-1638, biskup poznański 1624-1627, biskup przemyski 1619-1624, sekretarz królewski.
Pochodził ze średniozamożnej szlachty z
województwa sieradzkiego. Uczył się w kolegium jezuickim w Kaliszu, a
następnie studiował w Krakowie i przez 7 lat w Rzymie, edukację
uwieńczył doktoratem obojga praw.
Po powrocie do kraju szybko uzyskiwał kolejne
beneficja kościelne. Był archidiakonem lubelskim, kanonikiemkrakowskim, prepozytem sandomierskim, opatem komendatoryjnym mogilskim (od 1613). Jako opat odnowił i
rozbudował świątynię w Mogile. Od 1614 archidiakon
warszawski.
Był sekretarzem króla Zygmunta III Wazy, specjalizującym
się zwłaszcza w sprawach włoskich.
W 1619 nominowany
przez monarchę biskupem przemyskim, prowizję
papieską otrzymał 17 lutego 1620 r. Sakręprzyjął z rąk
prymasa Wawrzyńca Gembickiego. Odbył
w biskupstwie przemyskim synod diecezjalny
w 1621 r.,
zarządził przeprowadzenie wizytacji kanonicznej, często
uczestniczył w posiedzeniach kapituł. Odzyskał także na
terenie diecezji kilka świątyń z rąk innowierców.
13 maja 1624 został
przeniesiony na biskupstwo poznańskie. Rządy
objął w niej 1 lipca 1624 i
sprawował maja1627.
22 marca 1627 został
arcybiskupem gnieźnieńskim i prymasem Polski. Diecezją
rządził gorliwie, rezydując w Łowiczu kontaktował
się z kapitułą i konsystorzem za pomocą licznych listów. Jako
metropolita zwołał dwasynody prowincjonalne. Na synodzie w 1628 r.
uchwalono kontrybucję na cele wojenne oraz rozpatrywano kwestii
kościelnych. Uchwały synodu w 22 statutach poruszają szereg
spraw związanych z katechizacją wiernych, przygotowaniem do
święceń kapłańskich, urzędów biskupich, zakonu
oraz reprezentacji duchowieństwa wTrybunale Koronnym. Były one
ważną kodyfikacją partykularnego prawa kanonicznego,
zostały ogłoszone drukiem pod tytułem Synodus provincialis Gnesnensis
A.D. 1628 die 22 mai celebrata (wydane
1630 i 1761), znane jako "Zbiór prymasa Wężyka". Drugi
synod prowincjonalny zwołał do Warszawy w 1634 r.
Od 30 kwietnia 1632 do 6 lutego 1633 był
interreksem Królestwa Polskiego. 6 lutego 1633 koronował
na królaPolski Władysława IV, a 13 września 1637 jego
żonę Cecylię Renatę.
Zmarł 27 maja 1638 r.
w Łowiczu po kilkumiesięcznej chorobie. Pochowany w kolegiacie łowickiej.
·
Marceli Kosman Między
tronem a ołtarzem, Poznań, 2000, ISBN 83-7272-017-7
·
Catholic-hierarchy
Kontrola autorytatywna:
·
VIAF: 60427661
Kategorie:
·
Urodzeni w 1575
' alt="Na tej stronie wyświetlane są oczekujące
zmiany" class=flaggedrevs-icon title="Na tej stronie wyświetlane
są oczekujące zmiany" v:shapes="_x0000_i1036">Brak wersji przejrzanej
Poniżej wyświetlono 3 spośród wszystkich 3
stron tej kategorii.
·
Jan Wężyk
·
Józef Wężyk
·
Kazimierz Wężyk
Kazimierz Wężyk z
Wielkiej Rudy herbu Wężyk – stolnik wiślicki w latach 1789-1793, podstoli wiślicki w latach 1787-1789, łowczy wiślicki w
latach 1779-1787, poseł ziemi mielnickiej na Sejm Czteroletni w 1788 roku[1].
Był synem Wojciecha.
·
Urzędnicy województwa sandomierskiego XVI-XVIII
wieku. Spisy. Oprac. Krzysztof Chłapowski i Alicja Falniowska-Grabowska.
Kórnik 1993
·
Volumina Legum, t. IX, Kraków 1889
Józef Wężyk herbu Wąż – kasztelan konarski sieradzki w
latach 1768-1771, miecznik wieluński w latach 1758-1768, konsyliarz województw
wielkopolskich wkonfederacji radomskiej w 1767 roku.
Interrex, król tymczasowy, międzykról (łac.
inter-między, rex-król) – określenie stosowane w Rzeczypospolitej Obojga Narodów w odniesieniu do regentapaństwa. Stanowisko to
wzorowane było na urzędzie interrexa, wyłanianego przez senat rzymski w czasie bezkrólewia.
Interrex był najwyższym dostojnikiem
państwowym sprawującym niektóre funkcje monarsze w czasie bezkrólewia. W Rzeczypospolitej Obojga Narodów w latach 1572-1764 był
nim każdorazowo prymas Polski, którego z ważnych przyczyn
mógł zastąpić tylko wyznaczony przez niego inny dostojnik
kościelny (zwyczajowo biskup kujawski, który sporadycznie
używał tytułu wiceprymasa).
Interrex reprezentował kraj w sprawach
międzynarodowych i kierował administracją państwową. W
wyjątkowych okolicznościach mógł decydować o wojnie.
Przewodniczył i zwoływał zgromadzenia szlacheckie: konwokację i elekcję oraz ogłaszał wybór nowego króla Polski.
Od 1451 mocą przywileju Kazimierza IV Jagiellończyka prymas Polski miał prawo koronowania
każdorazowego króla i królowej Polski.
·
prorex
·
kamerling
·
vicesgerent
·
lord protektor
·
Rada Regencyjna
·
Juliusz Bardach, Bogusław Leśnodorski, Michał Pietrzak. Historia ustroju i prawa polskiego.
Warszawa 2001. ISBN 83-88296-02-7
Kategorie:
·
Interreksi
·
1619–1624: Jan Wężyk
Józef Glemp i Henryk Muszyński - byli prymasi
Mikołaj Trąba
class=thumbimage
srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/69/Ignacy_Krasicki_by_Per_Krafft_the_Elder.jpg
1.5x,
//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/69/Ignacy_Krasicki_by_Per_Krafft_the_Elder.jpg
2x" v:shapes="_x0000_i1048">
Ignacy Krasicki
'
class=thumbimagev:shapes="_x0000_i1050">
Kard. Stefan Wyszyński
Prymas Polski –
tytuł przysługujący urzędującym arcybiskupom
gnieźnieńskim od 1417, podkreślający ich pierwszeństwo
w polskim episkopacie.
Obecnym prymasem Polski jest abp Józef Kowalczyk (nominację otrzymał 8 maja
2010, zaś ingres odbył 26 czerwca 2010). Jego
poprzednikiem był abp Henryk Muszyński.
Tytuł wiąże się, zgodnie z ideą
godności prymasa, ze szczególną
historyczną rolą Gniezna jako pierwszego polskiego arcybiskupstwa
oraz przez długi okres jedynej metropolii. Arcybiskupi
gnieźnieńscy jako prymasi Polski noszą tytuł "legata urodzonego" i posiadają przywilej
noszenia stroju kardynalskiego nawet wówczas, gdy nie są kardynałami. Przywilej ten nie
dotyczy piuski, która powinna pozostać
fioletowa, nie purpurowa[1]. Zarówno abp Józef Glemp, jak
i abp Henryk Muszyński, w chwili ingresu przywdziali jednak purpurę.
Obecny Prymas Polski Józef Kowalczyk pozostał przy swoim stroju biskupim i
nie przyjął purpury kardynalskiej.
Funkcja i ranga prymasa Polski w obrębie episkopatu
zmieniała się. W przeszłości często byli to faktyczni
przywódcy polskiego Kościoła katolickiego, co
wynikało z przysługujących im szerokich prerogatyw, wzmocnionych
czasem innymi pełnionymi równolegle godnościami kościelnymi.
Aktualnie jest to tytuł przede wszystkim honorowy.
W 1417 pierwszym prymasem Polski został ówczesny
arcybiskup gnieźnieński Mikołaj Trąba (wg Jana Długoszatytuł prymasa
nadał mu Sobór w Konstancji). Od tego czasu tytuł
ten przysługiwał wszystkim jego następcom na stolicy
arcybiskupiej.
W średniowieczu prymas był najważniejszym
biskupem kraju, reprezentującym papieża, przewodniczącymsynodom wewnątrzpaństwowym,
mianującym archidiakonów, ustalającym granice diecezji i metropolii.
W okresie I Rzeczypospolitej oraz wczesnorozbiorowym (do 1818),
prymasom Polski, z racji dualistycznego charakteru I RP, przysługiwał
bardziej rozbudowany tytuł "Prymas Królestwa Polskiego i Wielkiego
Księstwa Litewskiego"[2].
Od 1515 dzięki staraniu prymasa Jana Łaskiego z tytułem arcybiskupa,
metropolity gnieźnieńskiego związany jest tytuł legatus natus – stałego legata papieskiego.
Od 1572 prymas był interrexem, tj. głową
państwa w czasie wakującej monarchii. Koronował i grzebał królów, udzielał
im i ich rodzinom sakramentów, pełnił inne funkcje polityczne.
Stał na czele Senatu jako najwyższy senator w
państwie[3].
Od 1749 otrzymali prawo noszenia stroju kardynalskiego[4].
W 1795 władze pruskie zakazały używania
tytułu prymasa Polski, jednak wobec braku reakcji Stolicy Apostolskiej arcybiskupi gnieźnieńscy
zachowali tytulaturę.
W latach 1821-1946 prymasi Polski jako arcybiskupi
gnieźnieńscy byli równocześnie arcybiskupami poznańskimi i
rezydowali w Poznaniu, zaś w latach 1946-1992 warszawskimi
i rezydowali w Warszawie. Ta ostatnia okoliczność
wiązała się z faktem nadania w 1818 arcybiskupom warszawskim
tytułu prymasa Królestwa Polskiego. W ten
sposób po odzyskaniu niepodległości przez Polskę powstała
niezręczna sytuacja protokolarna: dwóch prymasów w jednym państwie.
Ponieważ ani zrzeczenie się godności prymasowskiej przez jednego
z jej nosicieli, ani jej odebranie przez Stolicę Apostolską nie
wchodziło w grę, dualizm ten utrzymał się aż do 1938,
czyli do śmierci ostatniego prymasa Królestwa Polskiego, kard. Aleksandra Kakowskiego. Wówczas
arcybiskupem warszawskim mianowany został prymas Polski i arcybiskup
poznańsko-gnieźnieński kard. August Hlond, przez co obie
godności prymasowskie zostały połączone w jednym ręku,
a tytuł prymasa Królestwa Polskiego samoistnie wygasł. Ze
względu na wybuch II wojny światowej powstała w ten sposób
faktyczna unia personalna między archidiecezjami
gnieźnieńską i warszawską zatwierdzona przez Stolicę
Apostolską dopiero w 1946.
W 1992 rozwiązano unię personalną archidiecezji gnieźnieńskiej i warszawskiej, skutkiem czego ówczesny
prymas, kard. Józef Glemp przestał pełnić
funkcję arcybiskupa metropolity gnieźnieńskiego, pozostając
na stolicy warszawskiej. Tytułu prymasa Polski nie otrzymał jednak
nowy arcybiskup metropolita gnieźnieński, stan ten jednak od
początku określany był jako przejściowy. Kard. Glemp
zachował tytuł prymasa, jako pierwszy nie-gnieźnieński
arcybiskup. Łączność z Gnieznem symbolizowała
odtąd godność kustosza relikwii św. Wojciecha(dotychczas
przysługująca arcybiskupom gnieźnieńskim), którą
pełnił do zakończenia posługi prymasowskiej. Po jej
zakończeniu tytuł prymasowski miał powrócić do Gniezna. W
2006 kard. Glemp przeszedł jako arcybiskup warszawski na emeryturę,
decyzją papieża zachował jednak godność
prymasa do ukończenia 80. roku życia i jest pierwszym prymasem, który
przestał nim być za życia. Dawniej bowiem biskupstwa obsadzane
były zwyczajowo dożywotnio, a i po zniesieniu tej zasady, wszyscy
następni prymasi w chwili śmierci nosili ten tytuł.
W 2009 tytuł prymasa symbolicznie powrócił do
Gniezna. Aktualnie godność prymasa przysługuje Arcybiskupowi
Gnieźnieńskiemu i jego następcom na czas pełnienia tej
funkcji.
W XX wieku prymasi byli automatycznie
przewodniczącymi Konferencji Episkopatu Polski, co –
wzmacniane dodatkowo różnymi innymi okolicznościami – dawało im
faktyczne przywództwo w polskim Kościele. W 1994 rozdzielono jednakże
funkcje prymasa i przewodniczącego KEP-u. Tę drugą miał
bowiem pełnić przedstawiciel episkopatu wybierany przez ogół
polskich biskupów na 5-letnią kadencję, z prawem do jednej reelekcji. Faktycznie jednak przez pierwsze
10 lat nie nastąpiła tutaj zmiana, bowiem biskupi przez pierwsze dwie
kadencje wybierali przewodniczącym kard. Glempa. Od marca 2004 stanowisko
przewodniczącego KEP-u jest już de
iure i de facto niezależne od godności
prymasa. W skali całego episkopatu, prymasowi głównie przypadają
więc tylko godności honorowe, jednakże jest on automatycznie
członkiem Rady Stałej KEP-u – jedynym niewybieralnym.
Równolegle z arcybiskupami gnieźnieńskimi,
prymasami Polski, godność prymasa na ziemiach polskich piastowali
też inni hierarchowie
·
1807 - 1815 -
prymas Księstwa Warszawskiego
·
1818 - 1829, 1925 - 1938 - prymas Królestwa Polskiego
·
1817 - 1858 - prymas Galicji i Lodomerii (do 1848 biskupi lwowscy rzymskokatoliccy, od 1848 abp lwowski unicki Michał Lewicki)
1.
↑ Korytkowski Jan, Arcybiskupi gnieźnieńscy, T. 4
- wynik wyszukiwania - DIR
2.
↑ Pełny
tytuł prymasa brzmiał wówczas z łac.: N.N. Dei et Sedis
Apostolicae gratia sanctae Gnesnensis Ecclesiae Archiepiscopus Legatus Natus,
Primas Regni Poloniae Magnique Ducatus Lithuaniae Primusque Princeps (z łaski
Bożej i Stolicy Apostolskiej świętego Kościoła
Gnieźnieńskiego Arcybiskup, Legat urodzony, Prymas Królestwa
Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego, Pierwszy
Książę).
3.
↑ Zbigniew Góralski,
Urzędy i godności w dawnej Polsce, Warszawa 1998, s. 62-66.
4.
↑ Zbigniew Góralski,
Urzędy i godności w dawnej Polsce, Warszawa 1998, s. 62
·
Prymas
·
Prymas Galicji i Lodomerii
·
Prymas Królestwa Polskiego
·
Interrex
·
Prymas Polski
Kategorie:
·
Urzędy i tytuły kościelne
Interrex, król tymczasowy, międzykról (łac.
inter-między, rex-król) – określenie stosowane w Rzeczypospolitej Obojga Narodów w odniesieniu do regentapaństwa. Stanowisko to
wzorowane było na urzędzie interrexa, wyłanianego przez senat rzymski w czasie bezkrólewia.
Interrex był najwyższym dostojnikiem państwowym
sprawującym niektóre funkcje monarsze w czasie bezkrólewia. W Rzeczypospolitej Obojga Narodów w latach 1572-1764 był
nim każdorazowo prymas Polski, którego z ważnych
przyczyn mógł zastąpić tylko wyznaczony przez niego inny
dostojnik kościelny (zwyczajowo biskup kujawski, który sporadycznie
używał tytułu wiceprymasa).
Interrex reprezentował kraj w sprawach
międzynarodowych i kierował administracją państwową. W
wyjątkowych okolicznościach mógł decydować o wojnie.
Przewodniczył i zwoływał zgromadzenia szlacheckie: konwokację i elekcję oraz ogłaszał wybór nowego króla Polski.
Od 1451 mocą przywileju Kazimierza IV Jagiellończyka prymas Polski miał prawo koronowania
każdorazowego króla i królowej Polski.
·
prorex
·
kamerling
·
vicesgerent
·
lord protektor
·
Rada Regencyjna
·
Juliusz Bardach, Bogusław Leśnodorski, Michał Pietrzak. Historia ustroju i prawa polskiego.
Warszawa 2001. ISBN 83-88296-02-7
Kategorie:
·
Interreksi
From Wikipedia, the free encyclopedia
"Sigismund III" redirects here. For the Prince
of Anhalt-Dessau, see Sigismund III, Prince of
Anhalt-Dessau.
Sigismund III Vasa (Polish: Zygmunt III Waza, Lithuanian: Zigmantas Vaza, English exonym: Sigmund;
20 June 1566 – 30 April 1632 N.S.)
was King of Poland and Grand Duke of Lithuania,
a monarch of the united Polish–Lithuanian Commonwealth from 1587 to 1632, and King of Sweden (where he is known simply as Sigismund)
from 1592 until he was deposed in 1599. He was the son of King John III of Sweden and his first wife, Catherine Jagellonica of Poland.
Elected to the throne of the Polish–Lithuanian Commonwealth,
Sigismund sought to create a personal unionbetween
the Commonwealth and Sweden (Polish–Swedish union),
and succeeded for a time in 1592. After he had been deposed in 1599 from the
Swedish throne by his uncle, Charles IX of Sweden,
and a meeting of the Riksens ständer (Swedish Riksdag), he spent much of the rest of his life
attempting to reclaim it.
Sigismund remains a highly controversial figure in Poland.
His long reign coincided with the apex of the
Polish–Lithuanian Commonwealth's prestige, power and economic influence.
On the other hand, it was during his reign that the symptoms of decline leading
to the Commonwealth's eventual demise surfaced. Popular histories, such as the
books of Paweł Jasienica,
tend to present Sigismund as the principal source of these destructive
processes; whereas academic histories are usually not damning of him. However,
the question of whether the Commonwealth's decline was caused by Sigismund's
decisions or had its roots in historical processes beyond his personal control,
remains a highly debated topic.
He was commemorated in Warsaw with Zygmunt's Column,
commissioned by his son and successor, Władysław IV.
Contents
[hide]
·
1 Royal titles
·
2 Biography
o
2.1 Sigismund's politics
·
3 Ancestry
o
3.1 Marriages and
descendants
·
4 Other
·
5 References
·
6 See also
·
Royal titles in Latin: Sigismundus
Tertius Dei gratia rex Polonić, magnus dux Lithuanić, Russić, Prussić, Masović,
Samogitić, Livonićque, necnon Suecorum, Gothorum Vandalorumque hćreditarius
rex.
·
English translation: Sigismund III, by
the grace of God, king of Poland, grand
duke of Lithuania, Ruthenia,Prussia, Masovia, Samogitia, Livonia, and also
hereditary king of the Swedes, Goths and Vandals.
Sigismund was elected King of Poland and reigned
1587–1632. By paternal inheritance, he also succeeded in 1592 as King of Sweden
but was deposed in 1599. His successor, Charles IX of Sweden,
officially gained the Swedish throne in 1604. From his grandmother Bona Sforza he inherited the title of King of Jerusalem.
Painting by Bacciarelli
Sigismund III as a child – Painting by Johan Baptista van
Uther
He was born at Gripsholm during his parents' imprisonment by King Eric XIV.
Although Sweden had becomeProtestant by this time, Sigismund remained a Catholic, the religion of his mother.
This fact, combined with the troublesome personal union,
of his divided kingdoms would thwart his attempts to find support in Sweden.
His mother, Katarzyna Jagiellonka,
was the daughter of Sigismund I the Old and his wife Bona Sforza. TheJagiellon dynasty had held the crown of the Polish–Lithuanian Commonwealth since the first Jagiellon ruler,Władysław II
Jagiełło, had received it in 1386 through his wife Jadwiga Angevin.
In 1587, he was a candidate for the monarch of Polish–Lithuanian Commonwealth,
following the death of previousPolish king, Stefan Batory.
The election was held in the shadow of conflict between the Polish nobility (szlachta), with
the two opposing sides gathered around Chancellor Jan Zamoyski and the Zborowski family. Sigismund, supported by Zamoyski and the former king's wife, Anna Jagiellon,
was elected King of the Polish–Lithuanian Commonwealth on 19 August 1587 and
recognized as such by the interrex, the Primate of Poland, Stanisław Karnkowski.
However, the election was disputed by the other candidate, Maximilian III of Austria,
and opponents of Sigismund chose not to respect the election outcome, decreeing
that Maximilian was the rightful monarch. Neither Sigismund nor Maximilian were
present in the Commonwealth at that time. After receiving news of his election,
Sigismund quickly departed from Sweden and arrived in Oliwa on 7 October (his landing was delayed due to the hostility from the
Protestant Gdańsk). In
his Pacta conventa Sigismund accepted a reduction of monarchal power in favour of the Sejm
(Commonwealth parliament).
Lesser Prussian Treasurer Jan Dulski representing the Crown Marshall Andrzej Opaliński proclaimed him to be the king. Sigismund returned to his ship on the same
day, arriving in Gdańsk next day, and after approximately two weeks he had
departed to Kraków, where he
was crowned on 27 December of that year.
Polish–Lithuanian Commonwealth at the time of the Polish–Swedish union 1592–1599
When Maximilian attempted to resolve the dispute by
bringing a military force and starting the war of Polish succession,
he was defeated at the battle of Byczyna by the supporters of Sigismund, under the command of Polish hetman Jan Zamojski.
Maximilian was taken captive and released only after intervention by Pope Sixtus V. In
1589, he waived his right to the Polish crown.
In 1592 Sigismund married the Austrian archduchess Anna of
Austria (1573–1598) Anna Habsburzanka and after his father's death the same
year, he received permission from the Sejm to accept the Swedish throne. After Sigismund promised to uphold SwedishLutheranism he was crowned king of Sweden in 1594; for a short time there was apersonal union between Commonwealth and Sweden (Polish–Swedish union).
He tried to rule Sweden from Poland, leaving Sweden under control of a regent, his
paternal uncle Duke Charles. In
1596 he succeeded in creating the Union of Brest,
which attempted to bring part of the Orthodox religion into Catholicism. In the same year he transferred the capital of
Poland from Kraków to Warsaw.
King Sigismund III in Spanish costume
After his wife Anna died in 1598, he married her sister Constance of Austria in 1605. Troubles were growing on the southern border of the Commonwealth,
where Jan Zamoyski and other magnates were engaged in the Magnate wars in Moldavia.
Eventually after the defeat of Polish forces in the battle of Cecora in 1620 Commonwealth would have to relinquish its claims to the Principality of Moldavia.
Due to Sigismund's strong support of the Counter Reformation,
his support back in largely Protestant Sweden eroded quickly. Charles soon took
full control of Sweden and rebelled against Sigismund, claiming that Sigismund
would re-Catholicize Sweden. In 1598 Sigismund, with a mixed army from Sweden
and Poland, was defeated at the Battle of Stĺngebro.
Sigismund was forbidden to rule Sweden from abroad but nevertheless returned to
Poland, and so in 1599 was deposed. This and his decision to incorporate Livonia into the Commonwealth led to the Polish–Swedish War,
which lasted, with minor breaks, to 1629. The war ended with Sweden gaining
Livonia. The kingship was ultimately ceded to Charles. Sigismund, however, did
not relinquish his claim to the Swedish throne, and his subsequent foreign
policy was aimed at regaining the Swedish crown. This led to bitter relations
and several wars between the two countries, to end only after the Great Northern War.
In 1605 Sigismund attempted to strengthen the monarch's
power by asking the Sejm (the Polish–Lithuanian Commonwealth's
parliament) to limit the liberum veto, increase taxes,
and augment the military. His opponents, led by Mikołaj Zebrzydowski,
declared a confederation and rokosz at Sandomierz,
leading to a civil war known asrokosz Zebrzydowskiego (Zebrzydowski's Rebellion). Eventually, royalist forces defeated the rokoszans on 6 July 1607 at the Battle of Guzów,
but the eventual compromise was a return to the status quo ante from before 1605.
Tsar Shuisky and his Brothers before the King Sigismund III in the Senate Chamber at
the Royal Castle in Warsaw
Another important conflict in his reign was the Polish-Muscovite War
(1605-1618), also known as The Dymitriads. Sigismund
and many Polish magnates attempted to exploit the Muscovite civil war (the Time of Troubles),
and after a lengthy war the 1618 Truce of Deulino gave some territorial concessions to the Commonwealth (mainly the Smoleńsk Voivodship).
Nonetheless, this war increased tensions between Poland and Russia, and ruined
the prospects for a Polish–Lithuanian–Muscovite
Commonwealth.
Sigismund was a gifted artist. A painter and goldsmith, of
his three paintings known to survive, one was for centuries erroneously
attributed to Tintoretto; and
from his own, personal workshop came the main part of the famous silver coffin
of St. Adalbert of Prague at the Cathedral in Gniezno.
Sigismund died at the age of 65 in the Royal Castle in Warsaw.
Sigismund's politics[edit]
Many historians believe that Sigismund viewed Poland only
as a tool that would allow him to eventually regain the throne of Sweden. To
this end he tried to strengthen his royal power and allied himself with Habsburgs and Counter-Reformation forces. His policies were opposed by many in the Polish nobility (theszlachta), most
notably the chancellor Jan Zamojski.
This led to a semi-legal rebellion against the king (rokosz), known as rokosz of Zebrzydowski (1606–1608), which was a response to Sigismund's attempt to introduce majority voting in place of unanimity in the Sejm. Eventually Sigismund's forces were victorious, but the
rebels went unpunished. Partially in order to pacify the restless szlachta,
Sigismund supported war with Muscovy (the Dimitriads,
1608–1618). Although Commonwealth forces were almost constantly shuffled
between wars in the East (with Muscovy), north (with Sweden) and South (with
Ottomans – the Polish-Ottoman wars),
Sigismund took advantage of the civil war in Russia (the Time of Troubles)
and secured temporary territorial gains for the Commonwealth.
While Sigismund never managed to regain the Swedish
throne, his personal ambition to do so did succeed in provoking a long series of conflicts between the Commonwealth and Sweden and Muscovy. While
the Commonwealth Sejm managed to thwart many of the plans of Sigismund (and later of his son,
Wladislaw), the Vasa dynasty nonetheless succeeded in partially drawing the
Commonwealth into the Thirty Years' War.
The conflict with Sweden, combined with wars against Ottomans and Muscovy,
culminated well after Sigismund's death in the series of events known as The Deluge, which
ended the Golden Age of the Commonwealth.
During his reign he permitted the Brandenburg Hohenzollerns to inherit Ducal Prussia.
Marriages and descendants[edit]
|
Swedish Royalty
House of Vasa
|
|
|
|
Gustav I
|
|
Parents: Erik Johansson, Cecilia Mĺnsdotter
|
|
Children: Eric XIV, John III, Catherine,Cecilia, Magnus, Anna Maria, Sophia,Elizabeth, Charles IX
|
|
Eric XIV
|
|
Children: Sigrid, Gustav
|
|
John III
|
|
Children: Sigismund, Anna, John
|
|
Sigismund
|
|
Children: Władysław IV, John II Casimir, John Albert, Charles Ferdinand, Alexander Charles, Anna Catherine Constance
|
|
Charles IX
|
|
Children: Catherine, Gustav II Adolf,Maria Elizabeth, Christina, Charles Philip
|
|
Grandson: Charles X Gustav
|
|
Gustav II Adolf
|
|
Children: Christina
|
|
Christina
|
Sigismund married twice. Firstly, on 31 May 1592, to Anna of Austria (1573–1598), daughter of Archduke Charles II ofAustria (1540–1590) and his wife Maria Anna of Bavaria
(1551-1608). They had five children:
1.
Anne Marie (Polish: Anna Maria; 23 May
1593 – 9 February 1600)
2.
Catherine (Polish: Katarzyna; 9 May
1594 – 5 June 1594)
3.
Vladislaus (Polish: Władysław; 9 June
1595 – 20 May 1648), reigned 1632–1648 as Władysław IV Waza of
Poland
4.
Catherine (Polish: Katarzyna; 27 September
1596 – 11 June 1597)
5.
Christopher (Polish: Krzysztof; 10 February
1598)
And secondly, on 11 December 1605, to his first wife's
sister, Constance of Austria (1588–1631). They had seven children:
1.
John Casimir (Polish: Jan Kazimierz; 25 December
1607 – 14 January 1608)
2.
John Casimir (Polish: Jan Kazimierz; 22 May
1609 – 1672), reigned 1648–1668 as John II Casimir Vasa of Poland
3.
John Albert (Polish: Jan Albert/Olbracht; 25 May
1612 – 22 December 1634)
4.
Charles Ferdinand (Polish: Karol Ferdynand; 13 October
1613 – 9 May 1655)
5.
Alexander Charles (Polish: Aleksander Karol; 4 November
1614 – 19 November 1634)
6.
Anna Constance (Polish: Anna Konstancja; 26 January
1616 – 24 May 1616)
7.
Anna Catherine Constance (Polish: Anna Katarzyna Konstancja; 7 August
1619 – 8 October 1651) was the first wife of Philip William, Elector
Palatine.
Sigismund III Vasa is one of the personages in a famous
painting by Jan Matejko,
depicting the preaching of Piotr Skarga.
·
List of Swedish monarchs
·
History of Poland (1569–1795)
·
History of Sweden
·
Foundation of Modern Sweden
·
Unions of Sweden
·
Kolumna Zygmunta
·
Urszula Meyerin – mistress of Sigismund III
|
|
|
·
|
|
·
|
|
·
|
|
·
|
|
·
|
|
·
|
|
·
|
|
·
|
|
·
|
|
·
|
|
·
|
|
·
|
|
·
|
|
·
|
|
·
|
|
|
·
·
